Chương 11: Ỷ công lao , Tống Trang Công đòi của Giết rể Ung, Trịnh Tế Túc đuổi vua
Sứ Tống sang Trịnh tuy là bề ngoài để chúc mừng, song bên trong cố đòi các lễ vật đã giao ước.
Trịnh lệ-công
thấy vậy, kêu Tế-Túc hỏi :
– Trước kia, vì
muốn nối ngôi nên vua Tống yêu-sách bao nhiêu ta cũng phải chịu. Nay mới vừa
lên ngôi, chưa đặng bao lâu mà phải dâng ba thành, cùng các lễ vật cho Tống,
thì các kho tàng sẽ trống rỗng, các chư hầu sẽ cười ta, biết liệu làm sao .
Tế-Túc nói :
– Bây giờ phải
trả lời với Tống trang-công là nhân-tâm chưa định, nếu giao đất cát e có biến.
Vậy xin đem sưu thuế ba thành mà nạp còn ngọc-bích cùng vàng lụa thì ba phần
trả một, số lúa hẹn năm tới sẽ đong.
Trịnh lệ-công
nghe theo, viết thư trả lời cho vua Tống, xin nạp ba chục bích ngọc và ba nén
vàng ròng, kỳ dư hẹn lại năm tới sẽ tính.
Sứ giả mang thư
về .
Tống trang-công
cả giận mắng :
– Kẻ đã chết đi,
được ta cứu sống, đưa lên địa-vị, giầu sang, lẽ ra phải biết ơn ta mới phải,
sao lại hẹp hòi ?
Nói rồi, sai sứ
trở lại nước Trịnh, quyết đòi cho đủ số nợ mới nghe .
Lần nầy Trịnh
lệ-công cũng lại bàn với Tế-Túc, rồi đem nạp hai vạn thùng thóc mà thôi .
Sứ giả trở về,
Tống trang-công vẫn không bằng lòng, sai đi lần nữa, bảo Trịnh lệ-công rằng :
– Nếu không nộp
đủ số tiền nợ đã giao ước, Tế-Túc phải qua thương-thuyết lại mới được.
Tế-Túc thấy Tống
trang-công xử sự như thế, bèn nói với Trịnh lệ-công :
– Nước Tống vốn
mang ơn Tiên-công ta nhiều lắm, thế mà ngày nay cậy chút công lao quên điều
nhân nghĩa . Vậy xin Chúa-công cho tôi sang Tề và Lỗ nhờ hai nước ấy can thiệp
giùm mới được.
Trịnh lệ-công nói
:
– Biết Tề và Lỗ
có vì ta mà can thiệp chăng ?
Tế-Túc nói :
– Trước kia
Tiên-công ta đi đánh nước Hứa và Tống được Tề và Lỗ giúp sức. Mối tình ấy chưa
mờ phai . Lỗ-hầu được lên ngôi cũng nhờ Tiên-công ta đó . Nếu Tề phụ bạc, thì
Lỗ không lẽ chối từ .
Trịnh lệ-công nói
:
– Muốn làm cho
Tống trang-công khỏi ác cảm với ta thì phải dùng kế chi ?
Tế-Túc nói :
– Trước kia vua
nước Tống bị giết, lập con vua là Công-tử Bằng, Tiên-công ta cùng Tề với Lỗ đều
giúp việc ấy . Sau đó, Tống có đem một cái vạc lớn mà tặng cho Lỗ, lại đem một
cái chén ngọc, tặng cho Tiên-công để đền ơn. Nay tôi sang Tề và Lỗ, nhờ hai
nước ấy thương thuyết với Tống đem trả cái chén ngọc ấy, để Tống nhớ chuyện cũ
mà thẹn , không đám kể công nữa.
Trịnh lệ-công
nghe nói mừng rỡ khen Tế-Túc là mưu lược , vội sai sứ giả mang lễ vật rất hậu
đến nước Tề và Lỗ để thương-thuyết việc ấy.
Sứ Trịnh qua Lỗ
kể hết đầu đuôi sự việc.
Lỗ-hầu cười lớn,
nói :
– Trước kia Chúa
Tống chỉ đem đến cho ta một cái vạc, mà ta còn giúp đỡ thay, huống chi nay
Trịnh-hầu đem lễ vật rất nhiều , lẽ nào ta lại làm lơ.
Bèn nhận lễ vật ,
hứa sẽ can thiệp.
Sứ Trịnh tạ ơn
lui về.
Còn sứ-giả của
Trịnh sang Tề cũng thuật lại đầu đuôi sự việc .
Tề hi-công vốn có
cảm-tình với Thế-tử Hốt, song Tề hi-công nhớ đến công trạng của Thế-tử Hốt giúp
mình thắng giặc Bắc-nhung, nên lòng không vui, hỏi sứ-giả :
– Thế-tử Hốt bị
tội gì mà nước Trịnh lại phế đi lập Công-tử Ðột ? Ta nhất định hưng binh vấn
tội, đừng hòng đem lễ vật đến nhờ ta !
Nói xong, trả hết
lễ vật, đuổi sứ về nước.
Sứ-giả trở về
thuật.lại mọi việc.
Trịnh lệ Công
thất kinh, nói với Tế-Túc :
– Nước Tề đã
không nhận giúp , ắt nay mai kéo binh đến vấn tội . Ta phải lập mưu gì mà cự
địch ?
Tế-Túc nói :
– Xin Chúa-công
chớ lo. Tôi xin chỉnh tu binh mã để phòng cái ngày đó.
Trịnh lệ-công
nơm-nớp lo âu, nhưng không biết làm sao hơn , đành lặng thinh mà chờ ngày binh
biến.
Giữa lúc đó thì
Lỗ hầu sai sứ sang mời Tống đến đất Phó-chung để phó hội mà bàn việc giúp
Trịnh.
Trong cuộc hội
kiến Lỗ hoàn-công đem việc Trịnh lệ-công nhờ mình mà nói lại.
Tống trang-công
nói :
– Trịnh đột trước
kia chỉ là một cái trứng, nhờ tôi ấp cho nở ra, nay được làm chúa một cõi
sơn-hà lại quên điều ước hẹn. Hiền-hầu bắt tôi ngồi yên được sao ?
Lỗ hoàn-công nói
:
– Ngài đã gia ơn
cho Trịnh, thì Trịnh nào dám quên. Ngặt vì nối nghiệp chưa bao lâu, kho tàng
thiếu hụt, chưa thể thanh-toán nổi cùng một lúc. Vậy tôi xin bảo lãnh món nợ ấy
cho.
Tống trang-công
nói :
– Ðược ! Số vàng
ngọc có thể nói là kho tàng thiếu thốn còn như giao đất ba thành chỉ một lời là
xong, thế mà Trịnh đột không nói đến thật quả đứa bội nghĩa.
Lỗ hoàn Công nói
:
– Ðất của
tiền-nhân, nếu Trịnh lệ-công đem giao cho nước khác e thiên hạ chê cười, lòng
dân không phục, nên mới đem số thuế ba thành mà nạp cho Hiền-hầu. Tôi nghe
Trịnh đã đem đến mấy muôn hộc lúa nạp cho nước ngài rồi mà !
Tống trang-công
nói :
– So với điều ước
thì có thấm vào đâu. Việc này tôi không thể nào bỏ qua được, xin Hiền-hầu chớ
nhọc công.
Thấy Tống
trang-công khăng khăng cố chấp, Lỗ hoàn-công tức giận bỏ ra về, sai sứ sang
nước Trịnh thuật lại cho Trịnh lệ-công hay.
Trịnh lệ-công
liền khiến Ung-củ đem cái chén ngọc đến nhờ Lỗ-hầu thương lượng với Tống , trả
thay vào việc nộp đất ba thành , lại đem thêm ba mươi cặp bạch-bích, hai ngàn
nén vàng kim nữa.
Thấy vậy Lỗ
hoàn-công cũng nễ lòng thân hành sang trước Tống một phen nữa.
Lần nầy hai vua
gặp nhau nơi đất Cốc-châu .
Lỗ hoàn-công nói
:
– Hôm trước
Hiền-hầu trách Trịnh không nạp đũ lễ vật , nên nay Trịnh lại cậy tôi đến nạp
thêm.
Tống trang-công
không nói một lời cám ơn, lãnh đạm hỏi :
– Còn đất ba
thành bao giờ mới nạp ?
Thái độ ấy làm
cho Lỗ hoàn-công bất bình, song đã trót làm ơn cho Trịnh, đành nén giận, nói :
– Trịnh đột không
thể vì ơn riêng của mình mà cắt đất đem nạp cho một nước khác. Nay xin dâng vật
nầy để thế cho ba thành.
Ðoạn, khiến quân
đem lễ vật vào.
Tống trang-công
nghe nói đến hai tiếng ơn riêng , lòng đã bất bình lại thấy quân đem đến dâng
một chiếc chén ngọc chiếc chén mà trước kia nước Tống đã khấn-lễ cho nước
Trịnh, lòng thêm bực tức , mặt sầm lại, nói :
– Vật nầy để làm
gì ?
Lỗ hoàn-công đáp
:
– Ngày trước, vì
nước Trịnh có chút ơn riêng với quí-quốc, nên được quí-quốc tặng cho bảo-vật
ấy. Nay Trịnh đột nghĩ lại không dám tham-lam, gởi qua trả lại quí-quốc để
quí-quốc xét tình mà tha cho việc nạp đất, thì không những Trịnh đột mang ơn ,
mà Tiên-công cũng rất lấy làm may mắn.
Tống trang-công
nghe nhắc lại chuyện xưa, lòng hổ thẹn đáp :
– Việc ấy đã chôn
sâu trong dĩ-vãng, đâu có liên quan gì với hiện tại ?
Lỗ hoàn-công nghe
nói trố mắt nhìn, không làm sao hiễu được câu nói của kẻ tham lam.
Vừa lúc ấy có sứ
nước Yên là Yên-bá đến xin ra mắt.
Tống trang-công
cho vào.
Yên-bá bước đến
thi lễ, và nói :
– Nước tôi giáp
với nước Tề, thường bị binh Tề kéo vào quấy nhiễu, dân chúng không an. Nay tôi
vưng lệnh Yên-chúa đến đây nhờ Chúa-công điều đình giúp với Tề, cho nước tôi
được sống trong cảnh yên vui.
Tống trang-công
nhận lời.
Lỗ hoàn-công nói
:
– Nước Tề vẫn có
cựu hiềm với nước Kỷ nữa, vì thế năm nào cũng đem quân đánh phá. Nếu ngài điều
giải giúp nước Yên thì tôi cũng sẽ xin nói giúp cho nước Kỷ , để bá tánh khỏi
nạn binh đao.
Kế đó ba nước Lỗ,
Tề và Yên cùng tuyên thệ kết thân với nhau , rồi chia tay ra về.
Tống trang-công
lại khiến người qua nước Trịnh đòi nợ mãi .
Trịnh lệ-công
không biết làm sao , sai sứ sang nước Lỗ khẩn cầu một phen nữa.
Lỗ hoàn-công bất
đắc dĩ phải cho người sang trình vua Tống họp nơi đất Hư-qui để quyết định việc
nước Trịnh .
Tống trang-công
từ chối, sai sứ đến nói với Lỗ hoàn-công rằng :
– Tống với Trịnh
có lời giao ước riêng , xin các chư-hầu chớ can thiệp .
Lỗ hoàn-công nổi
giận mắng :
– Dẫu một đứa
thường dân mà tham lam, bất tín cũng chẳng ra chi, huống hồ một ông vua !
Bèn lên xe thẳng
đến nước Trịnh, bàn với Trịnh cử binh sang đánh Tống .
Vua Tống hay được
tin ấy, lòng lo-lắng, lại được nghe nước Tề bất-bình với Trịnh lệ-công, nên
nhơn cơ hội sai Công-tử Du qua Tề kể tội Trịnh lệ-công và xin Tề giúp quân đánh
Trịnh để phế Công-tử Ðột , phục nghiệp cho Thế-tử Hốt. Mặt khác, cầu hòa giúp
cho nước Yên .
Sứ giả đi chưa về
, thì có tin từ biên cương báo về : Lỗ với Trịnh hiệp binh đến đánh . Nay đã
gần tới đất ThơĐương .
Tống trang-công
nghe báo thất kinh, vội vã đòi quần-thần đến nghị-kế .
Công-tử
Nghị-thuyết nói :
– Quân-lực mạnh
hay yếu là đo hành động chính nghĩa hay phi-nghĩa. Bởi ta tham của hối-lộ gây
nỗi bất bình nên Lỗ và Trịnh mới có cơ hiệp binh chinh-phạt. Bây giờ ta phải
chịu lỗi, giữ niềm hòa hảo cho hợp với lòng dân.
Tướng Nam-cung
Trường-vạn nói :
– Giặc đến bên
thành, chưa rờ tới lưỡi gươm đã tính việc hạ mình, thế thì còn chi là thể diện
nước nhà .
Thái-tể Hoa đốc
nói :
– Lời của
Trường-vạn nói rất phải , xin Chúa-công chớ do dự làm nhục chí ba quân.
Tống trang-công
liền sai tướng Nam-cung Trường-vạn, họp với Mãnh-hoạch làm Tiên phuông dẫn ba
trăm chiến-xa ra khỏi thành nghênh-chiến.
Hai bên dàn quân
đâu đó sẵn sàng.
Lỗ hoàn-công và
Trịnh lệ-công ngồi chung một xe, tuốt đến bên thành kêu Tống trang-công ra nói
chuyện.
Tống trang-công
vì mắc cỡ, giả bệnh không ra.
Nam-cung
Trường-vạn đứng xa thấy trên xe có cắm hai cây tàn thêu , biết là xe của hai
vua Lỗ và Trịnh, bèn vỗ vai Mãnh-hoạch nói :
– Lần nầy
tướng-quân không lập công thì đợi chừng nào ?
Mãnh-hoạch hét
lên một tiếng, tay cầm xà-mâu lướt đến giữa trận.
Lỗ hoàn-công và
Trịnh hoàn-công thấy tướng dữ, vội lui xe trở lại .
Tướng nước Lỗ là
Công-tử Nịch, tướng nước Trịnh là Nguyên-Phồn vội xông ra cản Mãnh-hoạch lại,
nói :
– Mi tên họ là
chi ? Làm chức gì mà hung-hăng làm vậy !
Mãnh-hoạch đáp :
– Ta là
Tiên-phuông Mãnh-hoạch.
Nguyên-phồn mắng
rằng :
– Thật là đứa
vôđanh tiểu-tốt, đã bắt tài lại không sợ chết, hãy về kêu tên chánh-tướng của
mi ra đây đặng ta chém đầu cho khỏi dơ lưỡi đao của ta .
Mãnh-hoạch nổi
giận vung xà-mâu đánh liền .
Quân Trịnh và Tề
vây chặt Mãnh-hoạch vào giữa.
Thấy hai tướng
mình không thắng nổi Mãnh-hoạch, Lỗ hoàn-Công liền khiến hai đạo binh hậu đến
tiếp-ứng.
Mãnh-hoạch cự
không lại bị Lương-tử là tướng của nước Lỗ, bắn nhằm cánh tay rớt xà-mâu, nên
bị trói.
Nam-cung
Trường-Vạn hay được tin Mãnh-Hoạch thất trận , nghiến răng nói :
– Nếu không đánh
giải thoát được cho Mãnh-hoạch ta thề chẳng vào thành.
Nói rồi sai con
trai lớn là Nam cung-ngưu đem ba chục cổ xe ra khiêu chiến. Nhưng lại dặn :
– Khi đấu chiến
phải giả thua mà chạy, dụ địch đến cửa thành phía Tây ta sẽ có kế bắt nó .
Nam cung-ngưu
lãnh mạng, xua binh ra trận, cả tiếng mắng :
– Trịnh đột là
đứa thất-phu bội nghĩa. Hãy ra đây mà chịu chết .
Viên tùy-tướng
bên Trịnh thấy Nam cung-ngưu hãy còn niên thiếu bèn xông ra tiếp đánh.
Vừa đánh được ba
hiệp, Nam cung-Ngưu giả thua bỏ chạy.
Tướng Trịnh rượt
theo đến thành Tây bị Nam-cung Trường-Vạn phục binh bắt sống đem vào nạp cho
Tống trang-công.
Tống trang-công
sai sứ qua dinh Trịnh xin đổi Mãnh-Hoạch về .
Trịnh lệ-công
chấp-thuận, mở trói Mãnh-Hoạch thả ra ngoài thành rồi dẫn viên tùy-tướng vào.
Giữa lúc quân hai
bên đang cầm cự, chưa phân thắng bại, thì Công-tử Du phụng mạng Tống qua Tề
mượn binh đánh Trịnh, đã trở về.
Tống trang-công
đòi vào bệ kiến .
Công-tử Du nói :
– Tề hi-công vẫn
có ý ghét Trịnh đột đoạt ngôi anh, song còn đang mắc đánh nước Kỷ. Nếu Tống
hiệp binh với Tề đánh Kỷ thì Tề sẽ giúp Tống đánh Trịnh.
Tống trang-công
chưa biết liệu định lẽ nào, còn đang thương nghị.
Cũng cùng lúc đó,
bên dinh Trịnh, Lỗ hoàn-công và Trịnh lệ-Công đang bàn kế đánh Tống, xảy có sứ
nước Kỷ đem thư đến cầu viện .
Lỗ hoàn-công mở
thư ra xem :
Binh Tề bang đánh
nước tôi quá ngặt. Nếu quân-hầu tưởng tình suôi gia lúc trước, đem binh cứu
viện thì nước Kỷ tôi mang ơn chẳng nhỏ. Việc binh rất gấp, xin chớ diên trì.
Lỗ hoàn-công xem
thư , thất-kinh nói với Trịnh lệ-công :
– Nước Kỷ có nạn,
tôi không thể nào bỏ qua được . Nay thành nước Tống chưa thể phá gấp được, tôi
phải tạm rút quân về để cứu nước Kỷ đã. Từ rày Tống không còn dám qua đòi hối
lộ nữa đâu.
Trịnh lệ-công nói
:
– Nay ngài dời
binh qua cứu nước Kỷ, tôi cũng đem hết binh gia trong nước theo ngài mà giúp
nước Kỷ luôn thể .
Lỗ hoàn-công nghe
nói cả mừng. Hai vua lập tức truyền lịnh nhổ trại kéo binh thẳng qua nước Kỷ.
Tống trang-công
thấy Trịnh, Lỗ bỗng nhiên rút quân, trong lòng nghi ngại, cho người đi do thám.
Quân thám-thính
về báo :
– Binh giặc đã
kéo khỏi ải địa đầu, chắc là qua giúp nước Kỷ.
Quan Thái-tể Hoa
đốc tâu :
– Tâu Chúa-công
Tề hi-công đã hứa giúp ta đánh Trịnh thì ta cũng nên nhơn cơ hội nầy mà giúp Tề
đánh Kỷ trước.
Thái-tể Hoa đốc
nói vừa dứt tiếng thì tướng Nam-cung Trường-Vạn bước ra nói.
– Tôi xin lãnh
mạng đem quân đi đánh nước Kỷ cho.
Tống trang-công
chấp-thuận, phát cho hai trăm cổ binh xa, lại khiến Mảnh-hoạch làm tiên-phuông
như cũ, ngày đêm kéo riết qua trước Kỷ để giúp Tề-hầu.
Giữa lúc đó, Tề
hi-công cũng đã cho sứ sang nước Vệ và rước bên mượn thêm binh viện .
Vệ tuyên-công vừa
muốn phát binh giúp Tề thì bỗng lâm bịnh mà thác .
Thế-tử Sốc lên
nối ngôi, xưng hiệu là Vệ huệ-công . Tuy còn mắc tang cha, song Vệ huệ-công
không dám chối từ, vội vã xuất binh kéo sang nước Kỷ.
Còn nước Yên, bấy
lâu nay vẫn có ý cầu-thân với Tề. Nay được dịp lẽ nào từ chối.
Thế là binh ba
nước Tề, Vệ, Yên họp nhau đánh nước Kỷ rất ngặt.
Vua nước Kỷ không
dám chống cự, chỉ cố thủ để chờ binh viện.
Ngày kia có quân
vào báo :
– Nay quân hai
nước Lỗ và Trịnh đã kéo đến giúp nước ta, xin Chúa-công liệu định .
Kỷ-hầu nghe báo,
lòng mừng khấp khởi, vội leo lên thành xem và truyền chuẩn bị cuộc đón tiếp.
Lỗ hoàn-công vừa
kéo binh đến, gặp Tề hi-công giữa trận, bèn đáp lễ và nói :
– Nước Kỷ có thân
thuộc với tôi, vì vô lễ phạm đến quí-quốc, nên tôi vội vàng đến đây xin lỗi hộ
.
Tề hi-công nói :
– Nước Kỷ với tôi
mang mối thù rất lớn, không thể dùng lời nói mà hỉ-xả được !
Lỗ hoài-công hỏi
:
– Chẳng hay thù
ấy là thù gì vậy ?
Tề hi-công nói:
– Xưa tổ-tiên tôi
là Ai-Công bị nước Kỷ dèm-pha nên vua Châu mổ bụng. Từ ấy đến nay đã trên tám
mươi đời rồi, mà mối thù vẫn chưa báo được. Nay ngài đem binh giúp cho nước Kỷ,
còn tôi phải đánh nước Kỷ để báo thù, thế thì chúng ta không cần phải bàn bạc
làm gì.
Lỗ hoàn-công cả
giận, khiến Công-tử Nịch xuất trận.
Bên kia Tề
hi-công cũng khiến Công-tử Bành-sinh vốn có sức mạnh phi thường, Công-tử Nịch
làm sao cự lại, nên hai tướng cạnh của Lỗ-hầu là Trần-tử và Lương-tử thay thế
xông vào tiếp ứng .
Tuy nhiên, ba
tướng Lỗ cũng không làm sao thắng nổi Công-tử Bành-sinh được .
Cuộc chiến đấu
kéo dài mãi cho đến lúc quân Trịnh kéo đến phủ vây tứ phía.
Tướng Trịnh là
Nguyên-phồn và Mạnh-bá xông vào tiếp ứng.
Trong thành ,
Kỷ-hầu thấy bên ngoài đang giáp chiến, củng mở cửa thành cho quân ào ra đánh
một lượt .
Công-tử Bành-sinh
nhắm cự không nổi phải kéo binh bỏ chạy , lại bị trúng một mũi tên gần vong
mạng.
Lúc đó quân Tống
cũng vừa kéo đến kịp thời nhưng binh sĩ từ đàng xa mới đến, chưa định trú thì bị
quân Trịnh tràn tới đánh rất hăng.
Quân Tống bị thua
, bỏ cả khí giới mà chạy.
Tề hi-công thấy
quân sĩ mình chết quá nhiều, lại không còn lực lượng nào để duy trì nữa, đành
kéo tàn quân trở về nước.
Trước khi rút
lui, Tề hi-công chỉ vào thành nước Kỷ nói :
– Ta cùng nước Kỷ
quyết chẳng đội trời chung.
Lỗ và Trịnh thắng
trận, ra lệnh thu quân.
Kỷ-hầu rước vào
thành mở tiệc khoản đải.
Em của Kỷ-hầu là
Dinh-quý thưa rằng :
– Binh Tề thất
trận, thù oán chưa tan, xin nhị vị quân-hầu ra ơn giúp cho một chước để có thể
bảo tồn được nước Kỷ.
Lỗ hoàn-công nói
:
– Việc ấy sẽ tính
sau, bây giờ không thể liệu nổi.
Rạng ngày Lỗ và
Trịnh kéo quân về nước.
Kỷ-hầu đưa khỏi
ba dặm đường mới giã biệt .
Từ đó, chư hầu
chia làm hai phe, một phe là Tống, một phe là Trịnh.
Tề hi-công từ khi
thất trận , lòng uất-ức đến nổi sanh bịnh nặng .
Một hôm, gọi
Thế-tử Chư-nhi đến bên giường dặn rằng :
– Nước Kỷ là kẻ
thù bất cọng đái thiên . Nếu sau nầy con diệt được nước Kỷ mà trả thù cho tổ
tiên, ấy là điều chí-hiếu. Còn nếu con bất lực, không diệt nổi kẻ thù thì chớ
vào nhà thái-miếu.
Thế-tử Chư-nhi
quỳ móp xuống đất cúi đầu tuân mạng .
Tề hi-công lại
cho đòi con trai của Di-trọng-niên là Công-tôn Vô-tri vào, rồi nói với Chư nhi
:
– Em một mẹ một
cha với ta là Di-trọng-niên chỉ sanh được một mình Vô-tri nầy mà thôi. Con phải
cư xử sao cho tử-tế, cũng như ta đã đối xử với em ta là Di-trọng-Niên vậy.
Tề hi-công trăn
trối mấy lời rồi tắt thở.
Các quan đưa
Thế-tử Chư-nhi lên ngôi, xưng hiệu là Tề tương-công.
Nhắc qua Tống
trang-công từ khi sanh, giúp Tề bị thua một trận manh giáp tơi bời, lòng càng
căm thù Trịnh hơn nữa. Bèn đem lễ vật sang các nước Vệ, Tề, Trần, Sái, mượn
binh kéo qua đánh Trịnh để báo thù.
Trịnh lệ-công
muốn ra cự địch, nhưng Tế-Túc can rằng :
– Tống là nước
lớn nay đem toàn lực đến đây, quân ta cự sao lại chi bằng cố-thủ là hơn.
Nói rồi dạy quân
đóng chặt cửa thành, cấm không cho tướng nào xuất quân cả .
Trịnh lệ-công
đành chịu không dám trái lời Tế-Túc.
Quân Tống đến bên
thành khiêu chiến mấy phen, không thấy tướng Trịnh ra đánh bèn phân nhau cướp
phá quanh thành, lại lấy cột nhà Thái-miếu đem về làm cột thành, cốt làm nhục
nước Trịnh.
Trịnh lệ-công
uất-ức, than rằng :
– Làm vua mà bị
áp chế, tưởng không còn gì nhục bằng.
Từ đó, Trịnh
lệ-công có ý muốn giết Tế-Túc.
Lúc bấy giờ Châu
hoàn-vương đau nặng, liệu thế không sống được bao lâu, nên kêu Châu-công
Hắc-kiên vào nói :
– Nhà Châu mỗi
ngày một suy yếu, trẫm cậy có các khanh gìn-giữ sơn hà. Nay trẫm không còn sống
được nữa, đúng phép, Thái-tử Ðà lên ngôi, song vì trẫm rất thương Hoàng-tử Khắc
nên muốn cho Khắc sau nầy được nối ngôi anh nó.
Chẳng bao lâu
Châu hoàn-vương băng-hà.
Triều đình tuân
theo Vương-mạng lập Thái-tử Ðà lên ngôi, xưng hiệu là Châu trang-vương.
Trịnh lệ-công
được tin Thiên-tử băng-hà, muốn sai người vào triều điếu tang .
Tế-Túc can rằng :
– Trước kia nhà
Châu có thù với Tiên-công, hơn nữa Châu hoàn-vương bị Chúc đạm bắn một mũi tên,
giận ấy chưa nguôi, nay chẳng chung đội trời.
Châu hoàn-vương
chết, Chúa-công cho người đến điếu tang ắt sẽ bị nhục.
Trịnh lệ-công
lòng hoài- nghi không còn tin lời Tế-Túc nữa.
Tuy ngoài mặt
thản-nhiên, nhưng trong lòng cay đắng.
Một hôm Trịnh
lệ-công dạo mát ở huê-viên, có quan Ung-củ theo hầu, bỗng có đàn chim bay qua,
kêu hát véo von.
Trịnh lệ-Công
nhìn chim thở dài.
Quan Ðại-phu
Ung-củ biết ý hỏi :
– Tâu Chúa-công,
trời đang tiết xuân, muôn hoa đua nở, chim hát chào mừng, sau Chúa-công lại
không vui ?
Trịnh lệ-công nói
:
– Các giống chim
đều được sung sướng, tựđo, không ai áp-chế. Còn ta tuy là vua nhưng không bằng
giống chim.
Ung-củ nói :
– Có lẽ Chúa-công
đang nghĩ đến người đã đoạt lấy quyền hành trong nước chăng .
Trịnh lệ-công nín
lặng không đáp.
Ung-cả nói :
– Tôi thiết
tưởng, làm con không giãi được ưu-phiền cho cha là bất hiếu, làm tôi không giúp
được vua trong lúc hoạn nạn là bất trung, nếu Chúa công không cho tôi là kẻ hèn
mạt thì dầu việc gì nguy hiểm đến đâu tôi quyết không từ nan.
Trịnh lệ-công
đuổi hết quân hầu ra ngoài, rồi hỏi Ung-củ :
– Ngươi không
phải là rễ của Tế-Túc sao ?
Ung-củ đáp :
– Tâu Chúa-công,
tuy rễ thật, song tình cha con đâu bằng tình vua tôi. Vả lại Tế-Túc gả con gái
cho tôi chỉ vì vua Tống ép buộc chứ đâu phải ý muốn.
Trịnh lệ-công rõ
được lòng Ung-củ, bèn nói thẳng :
– Nếu ngươi giết
được Tế-Túc ta sẽ phong cho ngươi chức Thượng-khanh . Vậy ngươi có kế chi chăng
?
Ung-củ suy nghĩ
một lúc rồi nói :
– Xứ Ðông-giao bị
quân Tống cướp phá, dân-tình đang đói khổ, nay Chúa-công sai Tế-Túc đến đó phát
chẩn chiêu an. Tôi lợi dụng cơ hội ấy đãi rượu tiễn hành, bỏ thuốc độc vào ly
rượu mà giết đi là xong.
Trịnh lệ-công nói
:
– Kế ấy rất hay,
song phải cẩn mật lắm mới được.
Ung-củ về nhà,
nghĩ đến vợ là Tế-thị trong lòng áy-náy không an , mặt mày có vẻ lơ láo.
Tế-thị thấy thế
hỏi :
– Hôm nay trong
triều có việc gì quan hệ không ?
Ung-củ lắc đầu,
đáp :
– Không có việc
gì cả.
Tế-thị không tin,
gạn hỏi nhiều lần :
– Vợ chồng ở với
nhau đã lâu lẽ nào không biết ý. Nếu tướng-quân có điều gì lo lắng xin cho thiếp
biết, may ra thiếp có thể giúp được phần nào chăng.
Ung-củ cực chẳng
đã phải nói :
– Chúa-công muôn
sai nhạc phụ ra Ðông-giao mà ủy lạo dân chúng. Lại khiến tôi dâng rượu tiễn
hành để chúc thọ nhạc-gia.
Tế-thị hỏi :
– Dưng rượu để
chúc thọ nhạc-gia việc gì tướng quân lại lo lắng như vậy. Thiếp tưởng trong
triều có điều chi rắc-rối mà tướng quân không muốn cho thiếp biết.
Ung-củ nói :
– Không có việc
gì cả. Sai nhạc-phụ đến Ðông-giao, chi là mệnh-vua, phu-nhân chớ hỏi nhiều.
Thái độ và lời
nói của Ung-củ làm cho Tế-thị càng nghi ngờ thêm, mới lập kế phục rượu cho
Ung-củ uống thật say, rồi đợi lúc Ung-củ đang ngủ mơ màng, đập mạnh vào vai hỏi
lớn :
– Này, Chúa-công
sai mày giết Tế-Túc mà mày lại quên rồi sao ?
Trong lúc đang
ngũ, Ung-Củ giật mình đáp :
–
Tề thị đứng nhìn
chồng mà đôi dòng nước mắt chảy ròng ròng .
Rồi nàng tự nghĩ
:
– Có thể như thế
được sao ? Hay chàng đã vì hoảng hốt mà nói sằng .
Sáng ngày, Tế-thị
nói với Ung-củ :
– Tướng-quân có ý
muốn giết phụ-thân, việc ấy tôi đã rõ .
Ung-củ giựt mình
nhìn vợ nói :
– Ấy chết ! ta có
bao giờ dám làm điều vô đạo ! Sao phu-nhân lại nghĩ thế .
Tế-thị nói :
– Ðem hôm qua
tướng-quân say rượu đã nói rỏ thiếp rồi bây giờ còn giấu làm chi.
Ung-củ rướm mồ
hôi trán, nhìn vợ, nói :
– Nếu quả có việc
ấy thì phu-nhân nghĩ thế nào ?
Tế-thị ngao ngán
thở dài. Rồi như để soi sáng tấm lòng ác hiểm của chồng, nàng giả vờ nói :
– Ðã lấy chồng
thì theo chồng, tướng quân hỏi làm gì câu ấy !
Ung-củ nghe vợ
nói mừng rỡ, đem đầu đuôi câu chuyện thuật lại một hồi.
Tế-thị nói :
– Phụ thân thiếp
là một kẻ đa mưu, túc trí, e không dám đi, xin cho thiếp vào tưđinh xét thử
tình ý như thế nào.
Ung-củ mừng rỡ
nói :
– Nếu việc thành
tôi được lên chức Thượng-khanh thì phu-nhân cũng được vinh hiển trọn đời.
Tối hôm ấy,
Tế-thị ghé về tưđinh thăm mẹ.
Tế-Túc phu-nhân
thấy con về, mừng rỡ hỏi :
– Lâu nay con vẫn
được mạnh giỏi chứ ?
Tế-thị không đáp,
buồn-bã hỏi mẹ :
– Chồng với cha
nên trọng đàng nào hơn ?
Câu hỏi lạ lùng
ấy làm cho Tế-Túc phu-nhân ngạc nhiên nói :
– Sao con lại hỏi
vậy . Chồng với cha đàng nào mà chẳng trọng .
Tế-thị nói :
– Nhưng nếu gặp
trường hợp giữa cha và chồng có điều mâu thuẩn nhau thì nên trọng đàng nào ?
Tế-Túc phu-nhân
nói :
– Cha mẹ do trời
định, vợ chồng do người định. Mất chồng có thể lấy chồng khác, còn mất cha
không thể tìm một người cha khác được.
Tế-Túc phu-nhân
nói vừa dứt lời, Tế-thị khóc oà, bước tới ôm mẹ, nói :
– Hôm nay con
quyết vì cha mà không vì chồng.
Đoạn đem hết
chuyện Ung-củ kể lại cho mẹ nghe.
Tế-Túc phu nhân
kinh-hãi lập tức đem nói lại với chồng.
Tế-Túc cau mày,
nhìn con gái mình như đắn đo với bao ý nghĩ:
Qua một lúc,
Tế-Túc nói :
– Việc nầy chớ
tiết lậu ra ngoài, để mặc ta định liệu.
Sáng hôm sau,
Trịnh lệ-vương sai Tế-Túc đến Ðông-giao, và Ung-củ bày tiệc tiễn hành, đưa đón
rất trọng thể.
Tế-Túc về nhà sửa
soạn hành-trang, rồi sai Công-tử Ất đem một trăm quân giáp-sĩ phục nơi quán
địch, chờ Ung-củ đến.
Chẳng bao lâu,
Ung-củ đem ba tên quân hầu đến đó.
Tế-Túc nói :
– Ta đi đây chỉ
vì việc nước ngươi bày vẽ đưa đón làm gì ?
Ung-củ nói :
– Nhơn tiết xuân
mát mẻ, con có chén rượu tiễn mừng, xin nhạc-phụ tường định con rể .
Tế-Túc một tay
bưng chén rượu , một tay nắm lấy Ung-củ, nói :
– Ðây là ý vua
hay tình của ngươi đối với ta ?
Ung-củ cúi đầu
nói :
– Ðây là lòng
thành kính của con mà chồng họp the của vua nữa .
Tế-Túc hét lên :
– Khốn nạn ! Dám
phản-phúc với ta như thế sao ?
Liền hô quân giáp
sĩ bắt Ung-Củ trói lại.
Ung-củ mặt mày
biến sắc , kêu cứu ầm ĩ.
Trịnh lệ-Công sai
một đoàn ngự lâm quân đến cưu ứng, nhưng bị Công-tử Ất đánh đuổi chạy dài.
Tế-Túc truyền đem
Ung-củ ra chém lập tức.
Trịnh lệ-Công hay
được tin, than rằng :
– Ôi thôi ! việc
đã đến thế nầy, Tế-Túc ắt không dung ta !
Than rồi, liền
thu xếp hành-trang, bỏ cả cung điện, giang sơn lén trốn qua nước Sái tị-nạn ,
mà lòng vẫn thắc-mắc , chưa biết vì đâu âm mưu bại lộ .
Mãi về sau, Trịnh
lệ-công hay được chuyện Ung-củ nói với vợ, buồn bã than thầm :
– Việc lớn của
nước mà đem cho đàn bà hay, tránh sao khỏi thất bại .
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét